Zawiadomienie przeciwko PZU S.A,
STU Ergo Hestia S.A oraz TUiR „Warta”
S.A.
W dniu 5 października 2021r. organizacje branżowe reprezentujące zarówno rzeszę osób poszkodowanych jak też sektor mikro, małych i średnich przedsiębiorstw złożyły do Urzędu Ochrony Konsumentów i Konkurencji zawiadomienie o podejrzeniu stosowania praktyk
naruszających zbiorowe interesy konsumentów oraz ograniczających konkurencję na rynku napraw przez grupę Ubezpieczycieli m.in. PZU S.A., STU Ergo Hestia S.A. oraz TUiR WARTA S.A. Zawiadomienie oparto na art. 86 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. 2007 Nr 50, poz. 331 z późn. zm.), art. 76 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej (Dz. U. z 1997 Nr 78, poz. 483.), art. 169 ust 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz. U. UE C 83 z 30.3.2010) i art. 100 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. 2007 Nr 50, poz. 331 z późn. zm.). W uzasadnieniu zawiadomienia szczegółowo opisano i udokumentowano masowe przypadki stosowanych nieuczciwych rozwiązań Towarzystw Ubezpieczeń zarówno wobec konsumentów, jak też reprezentujących ich przedsiębiorców zawodowo zajmujących się likwidacją szkód w pojazdach tj. serwisów naprawczych. W zawiadomieniu wskazano szereg praktyk, skutkujących skargami konsumentów, spośród których możemy wyróżnić m.in.:
- nieudzielanie rzetelnej i zgodnej z prawem informacji w zakresie rzeczywistej wartości szkody oraz przebiegu i sposobie procesu naprawy,
- świadome wprowadzanie w błąd w zakresie konsekwencji niekorzystania z oferty naprawy pojazdu w Sieci Warsztatów Preferowanych,
- oferowania sprzedaży stawki roboczogodziny poniżej faktycznego kosztu wyprodukowania godziny pracy wskazanego warsztatu,
- mechanizmu odkupu wraków oraz zaniżanie wartości pojazdu np. przy szkodzie całkowitej różnego typu nieuzasadnionymi niczym potrąceniami (np. z powodu „sytuacji rynkowej”), nie uznania niższego przebiegu czy wyposażenia dodatkowego pojazdu,
- stosowanie nieuzasadnionych rabatów i potrąceń oraz rozwiązań jak też operacji nie zgodnych z technologią naprawy producenta pojazdów,
- stosowania redukcji kosztów, która wpływa na jakość i wiarygodność napraw a tym samym na bezpieczeństwo drogowe innych uczestników ruchu,
- ograniczanie dostępu do usług naprawczych przedsiębiorcom nieobjętych porozumieniem oraz stosowaniem niejednolitych warunków umów, stwarzających tym podmiotom zróżnicowane warunki konkurencji,
- wprowadzenie poszkodowanego – konsumenta w błąd w zakresie rzeczywistej wartości powstałej w jego majątku szkody oraz sposobu jej likwidacji,
- narzucania
- wyselekcjonowanie do współpracy podmiotów, których niski poziom cen nie został poparty pełnym zestawem kosztotwórczych pozwoleń (np. środowiskowych, UDT, PIP, BDO, Sanepid) i spełnieniem wymogów technologicznych producenta pojazdu np. w zakresie stosowania lakierów wodnorozcieńczalnych czy niezbędnego zaplecza technicznego,
- stosowanie mechanizmu sztucznego kreowania życzeniowych cen za usługi napraw, najmu pojazdów zastępczych czy usług assistanse.
Wskazane powyżej działania Ubezpieczycieli niejednokrotnie prowadzą do kilkukrotnego zaniżania odszkodowań lub wykorzystania korzystnych dla płatnika ścieżek likwidacji szkody, zarówno w stosunku do konsumentów, jak też ich reprezentantów w postaci warsztatów naprawczych (zarówno ASO, jak też niezależnych).
W konsekwencji opisywane praktyki doprowadzają do sytuacji, w której poszkodowany nie uzyskuje pełnej kompensacji szkody, a co za tym idzie, powodują wystąpienie uszczerbku w majątku poszkodowanego. Dodatkowo, wielość szkód, w których doszło do zaniżenia odszkodowania znajduje swój finał w sądzie, które przepełnione są sprawami o dopłatę odszkodowania ze szkód komunikacyjnych. Im więcej zaniżeń odszkodowania trafi do sądu, tym bardziej wydłuży się rotacja rozpoznawania tych spraw, a co za tym idzie – uzyskanie pełnej kwoty odszkodowania przez podmiot uprawniony do uzyskania świadczenia przesunie się w czasie. W sytuacji, gdy podmiotem tym jest warsztat naprawczy, realnie wpływa to na płynność finansową podmiotu, doprowadzając przedsiębiorstwo niejednokrotnie na skraj wypłacalności – komentuje adwokat Magdalena Rok – Konopa z Kancelarii Adwokatów i Radców Prawnych ROK-KONOPA & Wspólnicy sp.k., pełnomocnik Polskiej Izby Pośredników i Doradców Odszkodowawczych.
Z powodu polityki stosowanej przez Towarzystwa Ubezpieczeń oraz rosnących kosztów obsługi po ich stronie spraw sądowych, które wynikają z przegrywanych spraw, wzrasta koszt składek ubezpieczenia OC, którymi następnie Ubezpieczyciele „straszą” konsumentów. W
komunikacji tej nie wspominają jednak, że sami doprowadzają do konieczności wzrostu cen ochrony ubezpieczeniowej. Działania takie dodatkowo w zderzeniu z potentatami ubezpieczeniowymi doprowadzają do zapaści branży naprawczej. Sytuacja ta dotyczy kilkudziesięciu tysięcy często rodzinnych firm w Polsce, które nie mają środków, aby samodzielnie kierować dziesiątki spraw do sądu i czekać latami na finalnie korzystny wyrok. Inne rozwiązanie dla branży warsztatowej, w postaci występowania o uzupełnienie niedopłaty bezpośrednio do Klienta/Poszkodowanego, powoduje naturalną jego ucieczkę do likwidacji szkody w tzw. szarej strefie, naprawę na częściach niewiadomego pochodzenia lub w sposób nietechnologiczny, niezgodny z jakąkolwiek sztuką rzemieślniczą, co wprost wpływa na bezpieczeństwo użytkowników ruchu drogowego. W efekcie firmy naprawcze bankrutują lub w najlepszym razie przeżywają zapaść rozwojową, co pogłębia dyktat cenowy Ubezpieczycieli i obniżenie jakości parku samochodowego w Polsce.
Zgłoszenie liczące w sumie ponad 120 stron w sposób jednoznaczny dowiodło także, że system szkód oparty o decyzyjność płatnika z gruntu rzeczy nie może być korzystny dla poszkodowanego. Warto wspomnieć, że poglądy zawarte w zawiadomieniu wielokrotnie są podejmowane na wokandach sądów, których wynik jednoznacznie wskazuje, że racja jest w zdecydowanej większości po stronie poszkodowanych oraz warsztatów.
W wyniku zawiadomienia Prezes Urzędu Ochrony i Konkurencji 8.XII.2021r. poinformował o wszczęciu trzech postępowań wyjaśniających w zakresie praktyk stosowanych przy likwidacji szkód komunikacyjnych posiadaczy pojazdów mechanicznych i mogących naruszać zbiorowe interesy konsumentów w myśl art.24. Dodać należy, że jest to pierwsze realne działanie instytucji nadzorujących, podjęte w wyniku interwencji organizacji branżowych.
Jednocześnie UOKiK poinformował, że w zakresie innych poruszanych kwestii, jak chociażby ograniczania konkurencji na wolnym rynku firm naprawczych nie widzi on działań nie zgodnych z prawem, czy posiadania w tym zakresie przez Ubezpieczycieli pozycji dominującej. Stanowisko więc w tym zakresie budzi sprzeciw Polskiej Izby Motoryzacji, Polskiej Izby Doradców i Pośredników Odszkodowawczych oraz Organizacji Pracodawców Ziemi Lubuskiej a tym samym będzie obiektem dalszej analizy prawnej. O interwencję w tej sprawie został poproszony również Rzecznik MŚP, Rzecznik Praw Obywatelskich oraz Rzecznik Finansowy. Temat też wywołał zainteresowanie parlamentarzystów.
Materiały: